PVPS Laboratuarı
PV Test merkezi
Fotovoltaik güç sistemleri çalışmaları için DPT’nin desteklediği bir proje içerisinde “Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Fotovoltaik Test Merkezi” 2001 yılında çalışmaya başlamıştır.
Merkez bölgeye ait güneş enerjisi ve bütün meteorolojik verileri (çevredeki rüzgar potansiyeli ölçümleri dahil) belirleyebilen bir meteoroloji istasyonuna sahiptir.
PV Test Merkezinde çok kanallı bir ölçüm sistemi, PVPS ve onu oluşturan modül guruplarının ya da modüllerin performans parametrelerini ayrıntılı olarak ölçebilmek amacı ile uluslar arası standartlarda, Fraunhaufer Enstitüsü Ölçüm sistemi temele alınarak Aescusoft (Almanya) ile işbirliği içerisinde tasarlanmıştır.
MÜTEK AR&GE Fotovoltaik Test Merkezinde Ülkemizde ve özellikle Güney Ege Bölgesinde farklı güneş gözelerinden oluşan PVPS sistemlerinin performans, maliyet, verimlilik ve kararlılık çalışmaları, meteorolojik ve modülün bütün elektriksel parametrelerinin korelasyonu ile yapılmaktadır. Bu amaçla tek kristal silisyum, çok kristal silisyum, ince film amorf silisyum ve CdTe ince film teknolojileriyle üretilmiş güneş gözelerine dayalı modüllerden oluşan her biri 2,5 kWp şebekeye bağlı sistemler 2001 yılından bu yana incelenmektedir.
Temel Araştırma Ölçüm Sistemleri
Elektriksel Karakterizasyon Laboratuarı
Yarı iletken aygıtlar olan fotovoltaik gözeler üzerinde temel araştırmalar büyüyen bir altyapı ile her gün güçlenmektedir. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi laboratuarlarında ayrıntılı olarak elektriksel karakterizasyon , optiksel karakterizasyon yapılmakta olup, yapısal belirleme ve kimyasal analizler de önemli ölçüde yapılabilmektedir. Standard güneş gözesi parametreleri AM 1,5 G spekturumunda, 100 mW/cm2 ışınımında ve 25 ºC de ölçülmektedir.
MUTEK AR&GE Elektriksel Karakterizasyon Laboratuarı’nda yapılan çalışmalar, ulusal ve uluslar arası düzeyde saygınlık kazanmıştır. Elektriksel karakterizasyon Laboratuvarı’nda, başta fotovoltaik malzemeler olmak üzere her türlü yarıiletken aygıtın AC ve DC elektriksel karakterizasyonu çalışmaları için gerekli yetkin araştırmacı ve teknolojik altyapı mevcuttur. Tüm elektriksel ölçümler kapalı devre helyum kriostat sistemi kullanılarak karanlıkta ve aydınlıkta sıcaklığa bağımlı olarak (10 - 330K) gerçekleştirilebilmektedir.
DC akım gerilim ölçümleri Keithley-236 Source Measure Unit ile AC ölçümler ise HP4192A Empedans Analizörü yardımı ile yapılmaktadır. Elektriksel karakterizasyon laboratuvarında başlıca: 1) Empedans Spektroskopi, 2) DC elektriksel iletkenlik, 3) Güneş pillerinin açık devre gerilimlerinin sönüm zamanı , 4) Diyot anahtarlama hızı, 5) Fotoiletkenlik, 6) Güneş pillerinin kuantum verimliliği ölçümleri yapılabilmektedir.
Optoelektronik Laboratuarı
Güneş gözelerinin ve gözeyi oluşturan soğurucu yarıiletken malzemelerin optiksel, opto-elektronik özellikleri, kuantum verimliliği ve elektronik kusur dağılımlarının incelenmesi “Çift Işık Kaynaklı Fotoiletkenlik Spektroskopisi (dual beam photoconductivity (DBP) spectroscopy)” ile yapılmaktadır. DBP yöntemi ile fotovoltaik ince film malzemelerin 0,6 eV ile 2,5 eV arasında optiksel soğurma katsayısı spekturumu elde edilebilmektedir. DBP deneysel ölçüm sistemi Cornerstone monokromatör, 250W radiometrik ışık kaynağı, optiksel ışık kesici (optical chopper ) ve kontrol sistemi, kilitlemeli yükseltici (lock-in amplifier), akım ön yükseltici (current preamplifier), elektrometre, optik masa ve aksesuaları, radyometrik fiber optik ışık kaynağı, DC gerilim kaynakları (35 V/ 1.4 A, 0-60V/ 0.8 A ve 1200VDC), JANIS VPF475 sıvı azotlu kriostat sistemi, sıvı azot tankı, gaz silindirleri (azot, oksijen, argon, helyum) ve regülatörlerden oluşmaktadır.
Optik masa üzerine kurulu “Karalı Durum Yük Taşıyıcı Ağı (steady-state photocarrier grating (SSPG)) Ölçüm Sistemi” ile güneş gözelerinin soğurucu katmanı yarıiletken malzemelerin azınlık yük taşıyıcısı boşlukların yayılım uzunlukları ve mobilite-yaşam süreleri çarpımı deneysel olarak ölçülebilmektedir. SSPG ölçüm sistemi He-Ne lazer, kilitlemeli yükseltici (lock-in amplifier), optiksel ışık kesici, elektrometre, DC gerilim kaynağı, optik masa ve aksesuarları, JANIS VPF475 sıvı azotlu kriostat sisteminden oluşmaktadır. Kurulan bu ölçüm sistemi yardımı ile azınlık yük taşıyıcıların yayılım uzunlukları ve mobilite-yaşam süresi çarpımı değerleri değişik ışık şiddetlerinde ve 77K ile 470 K sıcaklık aralığında ölçülebilmektedir. DBP ve SSPG ölçüm sistemleri TÜBİTAK ile Almanya BMBF Eğitim Bakanlığı tarafından desteklenen 108T218 nolu proje kapsamında kurulmaktadır.
Güneş Enerjisi Laboratuarı
Spektral Ölçüm Sistemi
Muğla ili sınırları içerisinde linyit kömürüne dayalı termik santrallerden açığa çıkan ve çevreye yayılan gaz ve parçacıklarının çevre kirliliğine olan etkisini güneş ışınımının değişik dalga boylarındaki spektral analizi yoluyla belirleyebilmek için güneş ışınımın spektral analizi 200-1100 nm arasında her biri farklı dalga boyu aralığında yapılmaktadır. Muğla üzerinde bulunan toplam O3, NO2, SO2, O2 ve aerosollerin dağılımının günlük ve aylık değişimleri izlenmektedir.